Nỗ lực tìm kiếm và mở rộng thị trường xuất khẩu nông, lâm, thủy sản

Tăng trưởng xuất khẩu ấn tượng
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, 5 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu toàn ngành nông, lâm, thủy sản đạt 28,04 tỷ USD, tăng 15,1% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó:
- Nông sản: 15,29 tỷ USD (↑ 16,3%)
- Lâm sản: 7,48 tỷ USD (↑ 11,7%)
- Thủy sản: 4,2 tỷ USD (↑ 18,2%)
- Chăn nuôi: 217,2 triệu USD (↑ 11,7%)
Nhiều mặt hàng chủ lực duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ. Đáng chú ý, cà phê đạt gần 4,8 tỷ USD (↑ 65,1%); tôm đạt 1,3 tỷ USD (↑ 33,5%); hạt điều, hạt tiêu, cao su đều tăng mạnh về giá trị nhờ giá xuất khẩu tăng cao, dù sản lượng có xu hướng giảm nhẹ.
Chủ động đa dạng hóa thị trường
Hiện nay, hàng nông, lâm, thủy sản Việt Nam đã có mặt tại hơn 190 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong đó:
- Châu Á chiếm 42% kim ngạch xuất khẩu,
- Châu Mỹ: 23%,
- Châu Âu: 16,1%,
- Châu Đại Dương và châu Phi: lần lượt là 1,3% và 3,3%.
Ba thị trường lớn nhất hiện nay là Hoa Kỳ (20,5%), Trung Quốc (17,3%) và Nhật Bản (7,3%). Đặc biệt, xuất khẩu sang Hoa Kỳ và Nhật Bản đều tăng mạnh trong những tháng đầu năm 2025.
Đẩy mạnh sản xuất, chế biến gắn với nhu cầu thị trường
Việc đầu tư nâng cao chất lượng và chế biến sâu được xem là then chốt để nâng cao giá trị sản phẩm. Trong quý I/2025, sản lượng thủy sản nuôi trồng đạt gần 2 triệu tấn (↑ 2,8%). Cá tra, tôm thẻ chân trắng và tôm sú đều ghi nhận mức tăng tích cực.
Nhiều doanh nghiệp đã chú trọng đầu tư công nghệ, đa dạng hóa sản phẩm theo nhu cầu từng thị trường – từ xuất khẩu nguyên liệu sang thành phẩm như thủy sản đông lạnh, đồ hộp, chế biến sẵn,… góp phần cải thiện năng lực cạnh tranh, tận dụng tốt các hiệp định thương mại tự do (FTA).
Đẩy mạnh tái cơ cấu và cải cách để tạo động lực phát triển
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, tái cơ cấu ngành đã đạt nền tảng, đang đi vào chiều sâu, tuy nhiên đây chưa phải là “đỉnh” nên cần tiếp tục cơ cấu lại kinh tế ngành. Trong bối cảnh sẽ kiện toàn chính quyền địa phương hai cấp, Bộ đang đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật theo hướng phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn, gắn với cải cách hành chính. Mục tiêu là tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, từ đó thúc đẩy tăng trưởng và xuất khẩu bền vững.
Thời gian tới, Bộ sẽ tập trung phát triển cả thị trường tiêu thụ trong nước và thị trường xuất khẩu. Đồng thời, tiếp tục xử lý các vấn đề kỹ thuật, thương mại nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông, thủy sản sang các thị trường trọng điểm như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, châu Âu; đồng thời mở rộng sang các thị trường mới, còn nhiều tiềm năng như các nước Hồi giáo Halal, Trung Đông, châu Phi…
Bộ cũng tận dụng ưu đãi từ các FTA thế hệ mới để đẩy mạnh xuất khẩu các mặt hàng chủ lực, hỗ trợ doanh nghiệp ký kết đơn hàng mới; phối hợp với địa phương kết nối sản xuất – chế biến – tiêu thụ; đồng thời cung cấp thông tin kịp thời về quy định, thị hiếu thị trường qua hệ thống tham tán thương mại và nông nghiệp.
Tăng cường xúc tiến và ngoại giao nông nghiệp
Từ ngày 1/6 đến 7/6/2025, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy dẫn đầu đoàn công tác gồm gần 50 đơn vị đại diện các cơ quan, doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng đến Hoa Kỳ để đẩy mạnh xúc tiến thương mại. Tại bang Iowa, Việt Nam đã ký kết 5 biên bản ghi nhớ hợp tác với tổng giá trị lên tới 800 triệu USD, tập trung vào lĩnh vực sản xuất, chế biến và phân phối nông, lâm, thủy sản. Đây là minh chứng rõ ràng cho sự chủ động của ngành nông nghiệp trong việc tiếp cận và mở rộng thị trường chiến lược.
Hướng tới phát triển bền vững và cân bằng thương mại
Các nỗ lực mở rộng thị trường không chỉ nhằm tăng xuất khẩu mà còn hướng đến hài hòa cán cân thương mại, đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu và phát triển nông nghiệp bền vững.
Chính phủ đang tập trung cải cách thể chế, tháo gỡ rào cản kỹ thuật và hỗ trợ doanh nghiệp trong truy xuất nguồn gốc, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về môi trường, an toàn thực phẩm và lao động.
Trong dòng chảy hội nhập sâu rộng, ngành nông, lâm, thủy sản Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế nhờ chiến lược mở rộng thị trường chủ động, linh hoạt và bài bản. Những con số tăng trưởng tích cực trong 5 tháng đầu năm 2025 chính là nền tảng vững chắc để toàn ngành tiếp tục vươn xa trên thị trường quốc tế, đóng góp hiệu quả vào phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn.