Nỗ lực xóa “thẻ vàng” IUU

Tại Cảng cá Trần Đề (xã Trần Đề), ngay sau khi chuẩn bị đầy đủ nhiên liệu, nhu yếu phẩm và ngư cụ cho chuyến ra khơi, các chủ tàu đều thực hiện quy trình bắt buộc là đến Trạm Biên phòng và Ban Quản lý Cảng để làm thủ tục xuất bến.

Ngư dân Trần Văn Xếp, chủ của hơn 20 tàu đánh bắt xa bờ cho biết, để tàu được phép ra khơi, tàu phải hoàn tất các thủ tục và giấy tờ cần thiết như thẻ thuyền viên, giấy đề nghị xuất bến, bằng thuyền trưởng và đặc biệt là thiết bị giám sát hành trình phải hoạt động bình thường.

Ông Xếp còn cho biết, qua tập huấn, ngư dân nhận thấy lợi ích từ việc chấp hành quy định tuân thủ theo pháp luật cho nên ai cũng tự giác chấp hành. Thiết bị giám sát hành trình phải bảo đảm hoạt động liên tục, không mất tín hiệu. Nếu gặp sự cố, ngư dân báo ngay cho Ban Quản lý Cảng để xử lý kịp thời. Ngư dân chỉ được phép khai thác trong vùng biển Việt Nam, tuyệt đối không được vi phạm vùng biển nước ngoài.

Theo Ban Quản lý Cảng cá Trần Đề, công tác kiểm tra tàu cá cập cảng đang được triển khai nghiêm ngặt. Các nội dung kiểm tra bao gồm giám sát hàng thủy sản, theo dõi hoạt động của thiết bị giám sát hành trình, thu nhận đầy đủ nhật ký khai thác của từng chuyến biển. Đơn vị thường xuyên phối hợp với tổ IUU, Chi cục Thủy sản và đồn Biên phòng kiểm soát chặt chẽ hoạt động tàu cá từ lúc rời cảng cho đến khi quay về.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ Vương Quốc Nam cho biết, tính đến ngày 30/6, thành phố có 790 tàu, trong đó có 341 tàu dài hơn 15m. Tất cả tàu cá của tỉnh đã hoàn thành đăng ký tàu cá “3 không” và cập nhật đầy đủ lên cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia VnFishbase. 792 tàu cá được cấp giấy phép khai thác thủy sản, đạt 100%, trong đó số tàu có giấy phép khai thác còn hạn là 727 tàu, đạt hơn 92%; số tàu còn lại do khai thác không hiệu quả, đã ngưng hoạt động, nằm bờ nhiều năm liền chiếm khoảng 7%.

Riêng đối với tàu có chiều dài lớn nhất từ 12m trở lên đã gia hạn đăng kiểm 350/464 chiếc, đạt hơn 76%, chưa gia hạn đăng kiểm 109/464 chiếc, chiếm khoảng 23%. Lý do chưa gia hạn giấy phép khai thác, gia hạn đăng kiểm là do các tàu cá này khai thác không hiệu quả, đã ngưng hoạt động, nằm bờ lâu ngày, nhiều chủ tàu cá đi làm ăn xa nhiều năm không về địa phương.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Cần Thơ, để giám sát hoạt động tàu cá thông qua hệ thống VMS, tránh để tàu cá của tỉnh khai thác vi phạm vùng biển nước ngoài, Chi cục Thủy sản thành phố luôn theo dõi các tàu cá trên hệ thống giám sát hành trình tàu cá. Tính từ đầu tháng 10/2023 đến nay, thành phố Cần Thơ không có tàu cá khai thác vượt ranh giới ra hoạt động ở vùng biển nước ngoài. Ngành nông nghiệp thành phố đã tăng cường các hoạt động kiểm tra, kiểm soát các tàu cá để nắm bắt việc tàu cá mất kết nối trên biển xử phạt theo quy định. Qua kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện 15 tàu cá có chiều dài từ 24m trở lên mất kết nối VMS hơn 6 giờ trên biển, không báo cáo vị trí về bờ; 318 lượt tàu cá có chiều dài từ 15- 24m mất kết nối VMS hơn 6 giờ trên biển, không báo cáo vị trí về bờ nhiều lần, do đó đơn vị đang hoàn thiện hồ sơ xử phạt.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Quách Thị Thanh Bình cho biết, ngoài công tác quản lý, giám sát chặt chẽ các tàu cá có chiều dài theo quy định khai thác trên biển, đơn vị còn tăng cường thông tin, tuyên truyền, hỗ trợ tàu cá đăng ký, đăng kiểm và lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên tàu theo đúng quy định.

Đơn vị tổ chức tập huấn, tuyên truyền các quy định pháp luật về phòng, chống khai thác IUU; tổ chức 12 lớp tuyên truyền Luật Thủy sản 2017 và các văn bản hướng dẫn thi hành luật, triển khai thực hiện Nghị quyết số 04/2024/NQ-HĐTP, ngày 12/6/2024 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; tổ chức hàng chục lượt kiểm tra, tuần tra, giám sát trên biển, kiểm tra 582 tàu cá và ra 19 quyết định xử phạt vi phạm hành chính hơn 169 triệu đồng.

Ngoài ra, đối với các tàu cá hư hỏng, mục nát đang neo đậu tại bến không còn khả năng hoạt động, Sở sẽ vận động và hướng dẫn các chủ tàu cá hoàn thiện thủ tục xóa đăng ký và xóa đăng ký trên hệ thống cơ sở dữ liệu Vnfishbase. Đối với tàu cá chưa gia hạn giấy phép khai thác thủy sản, đơn vị liên quan phối hợp địa phương tiến hành cho chủ tàu cam kết ngưng hoạt động dài hạn không đi hoạt động trên biển; đối với tàu cá từ 12m trở lên chưa gia hạn đăng kiểm, sẽ tiếp tục hỗ trợ các chủ tàu cá đăng kiểm. Đối với tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên, nằm bờ ngưng hoạt động dài ngày nhưng không đủ điều kiện gia hạn đăng kiểm và gia hạn giấy phép khai thác thủy sản, cho chủ tàu cam kết ngưng hoạt động dài hạn không đi hoạt động trên biển.